De uitdaging blijkt groter dan gedacht. AI ontwikkelt zich razendsnel, de verwachtingen zijn hoog, en de druk om mee te doen is groot. Tegelijk ontbreekt het vaak aan kennis en ervaring om AI op een doordachte manier in te zetten. Daardoor passen veel organisaties het toe binnen dezelfde structuren, processen en denkwijzen als altijd. En zoals het gezegde luidt: “Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg.”
Bedrijven nemen een stapje terug
Vanaf het moment dat AI breed toegankelijk werd, konden bedrijven het niet snel genoeg omarmen. De één met nog grotere ambities dan de ander: processen versnellen, kosten verlagen, of zelfs complete afdelingen vervangen door AI. Even leek niets te gek. Maar inmiddels zien we een kentering. Een bekend voorbeeld is Klarna. In 2023 liet het bedrijf veel marketingtaken uitvoeren door AI, en in 2024 voerde AI twee derde van de klantenservice gesprekken. Niet lang daarna stapte Klarna daar weer van af, vanwege merkbaar kwaliteitsverlies (1).
En Klarna is niet het enige voorbeeld. Volgens Gartner (2,3) trekken steeds meer pioniers hun grootse AI-plannen weer in. De redenen zijn herkenbaar: kosten lopen op, veiligheid blijkt ingewikkelder dan gedacht, en de integratie van AI in bestaande processen vraagt meer van organisaties dan ze hadden voorzien. Bovendien blijkt AI in de praktijk toch minder empathisch dan een mens.
Tel daar de cijfers van het MIT (4) bij op — slechts 5% van de AI-projecten levert daadwerkelijk waarde op, terwijl de rest vaak in de pilotfase blijft steken — en het wordt duidelijk dat veel organisaties momenteel worstelen om hun ambities waar te maken.
Dit roept één belangrijke vraag op: Hoe zorgen we ervoor dat AI wél die beloofde waarde oplevert?
De mindset voor succes
Volgens digitaal analist, antropoloog en award-winnende auteur Brian Solis begint succes met AI niet bij de technologie zelf, maar bij de manier waarop een organisatie denkt, leert en zich aanpast aan nieuwe mogelijkheden (5).
Hij pleit voor een fundamentele mindshift: “Stop met denken in termen van automatisering en kostenbesparing, en begin met het creëren van echte nieuwe waarde.”
Solis onderscheidt drie belangrijke verschuivingen:
Deze aanpak vraagt om nieuw leiderschap — nieuwsgierig, lerend en open voor samenwerking tussen mens en machine. Het is precies deze mindset die bedrijven onderscheidt die wel succesvol zijn met AI, en hen helpt voorbij de hype te kijken.
Hoe kan jij het anders doen?
AI levert pas waarde als je het slim én bewust inzet. Dat begint niet met méér technologie, maar met durven veranderen.
Kortom: benader AI niet als een IT-project, maar als een transformatie van hoe je werkt, leert en waarde creëert.
Van vervangen naar vernieuwen
De voorbeelden van Klarna en de analyses van Gartner tonen dat organisaties die mensen (of bestaande processen) simpelweg vervangen door AI vaak tegen hun grenzen aanlopen. Niet omdat AI tekortschiet, maar omdat het werk zelf niet opnieuw is uitgevonden. Wie AI inzet als drijvende kracht voor vernieuwing — en niet als goedkope vervanger — ontdekt de echte waarde: snellere besluitvorming, betere samenwerking en meer innovatiekracht. Want één ding is zeker: Als je doet wat je deed, krijg je wat je kreeg. Wil je iets anders bereiken? Dan moet je iets anders durven doen.