De luchtvaartsector staat wereldwijd voor een enorme verduurzamingsopgave, en Schiphol is hierin geen uitzondering. Maarten van den Outenaar, Chief Data Officer (CDO) bij Royal Schiphol Group, erkent dat er nog een lange weg te gaan is: “Wie vindt dat Schiphol of de luchtvaartindustrie vervuilend is? Ik denk namelijk ook. En wie vindt dat de arbeidsomstandigheden op Schiphol, met name op het platform en airside, eigenlijk niet meer kunnen en moeten worden verbeterd? Ik denk namelijk ook.” Met een gedurfde visie en sterke ambities wil Van den Outenaar een toekomst creëren waarin technologie en data niet alleen de luchthaven verduurzamen, maar ook de dagelijkse operaties en werkomstandigheden sterk verbeteren.
Elektrische mobiliteit en robotica: de eerste stap
Een belangrijk onderdeel van de transformatie is elektrificatie. Schiphol werkt aan een toekomst waarin vliegtuigen niet langer hun eigen motor hoeven te gebruiken om zich over het platform te verplaatsen, maar in plaats daarvan door elektrische voertuigen worden voortgeduwd. Dit vermindert niet alleen de CO₂-uitstoot, maar draagt ook bij aan het verlagen van de geluidsoverlast en het verbeteren van de veiligheid voor personeel op het platform. Door daarnaast robotica en exoskeletten in te zetten, wil Schiphol de fysieke belasting van medewerkers verminderen, waardoor een werkomgeving ontstaat die veiliger en gezonder is. Van den Outenaar: “Een totaal geëlektrificeerd vliegveld, waarin vliegtuigen met een elektrische auto worden weggeduwd naar de startbaan. Dit is niet alleen duurzamer, maar zorgt ook voor betere arbeidsomstandigheden op Schiphol.”
Data als het fundament van elke strategische beslissing
Maar verduurzaming en innovatie op Schiphol gaan verder dan alleen elektrische voertuigen en robotica. Voor Van den Outenaar is data de sleutel tot het realiseren van diepgaande, structurele veranderingen. Hij is vastberaden om een cultuur te creëren waarin data centraal staat bij iedere beslissing. Deze datagedreven aanpak biedt nieuwe mogelijkheden om de operaties te optimaliseren, van het reduceren van wachttijden tot het stroomlijnen van logistieke processen, waardoor zowel efficiëntie als duurzaamheid toenemen. De visie van Van den Outenaar benadrukt de noodzaak om data voor iedereen binnen de organisatie toegankelijk te maken. Het is niet voldoende om data als een hulpmiddel te beschouwen; het moet de kern vormen van de dagelijkse operatie. “Data als het fundament voor elke strategische beslissing,” zegt hij. “Zo kunnen we onszelf heruitvinden en zorgen voor een luchthaven die klaar is voor de toekomst.” Met deze aanpak wil hij een datagedreven werkcultuur bevorderen waarin data-experts en operationele teams samenwerken om concrete, waardevolle inzichten te genereren die de hele organisatie vooruithelpen.
De waarde van datagedreven besluitvorming: concrete resultaten en transparantie
Van den Outenaar beschrijft hoe Schiphol het potentieel van data inzet om belangrijke operationele en strategische keuzes te maken. Het concept “Data at the heart of every key decision” is niet slechts een slogan, maar vormt de basis van hun aanpak. Met datastromen die real-time inzicht bieden in bijvoorbeeld de drukte in terminals, bagageverwerking en vliegtuigbewegingen, kan Schiphol het functioneren van de luchthaven efficiënter maken en beter afstemmen op de behoeften van passagiers en medewerkers. Het datateam ontwikkelt dashboards die operationele gegevens visualiseren en prioriteiten voor besluitvorming aangeven. Hiermee wordt niet alleen transparantie bevorderd, maar ook de mogelijkheid om snel te reageren op veranderingen. Dit zorgt voor directe, positieve impact op de operationele efficiëntie van de luchthaven.
Een voorbeeld is het gebruik van gedetailleerde data in het bagage-afhandelingssysteem. Dankzij de inzichten uit deze data kan Schiphol een betere bagageverwerking realiseren en vertragingen verminderen. “We staan nu op een punt dat we 531 dashboards hebben, en dat heeft ons een enorme stap vooruit gebracht,” merkt Van den Outenaar op. Door deze dashboards kunnen medewerkers real-time beslissingen maken en meteen ingrijpen wanneer zich problemen voordoen.
De reis naar een datagedreven en duurzame luchthaven
Het implementeren van een datagedreven cultuur is een voortdurende reis, en Schiphol heeft hierin grote stappen gezet. De organisatie heeft recent een data-community opgericht om medewerkers de vaardigheden en kennis bij te brengen die nodig zijn om effectief met data te werken. Deze community creëert een omgeving waarin kennis gedeeld wordt en medewerkers zich ondersteund voelen bij het gebruik van nieuwe technologieën. Schiphol wil namelijk niet alleen duurzame doelen bereiken, maar ook iedere medewerker in staat stellen om met data te werken en beslissingen op basis van inzichten te nemen. Met deze aanpak bouwt Schiphol aan een inspirerende toekomst. De visie van Van den Outenaar positioneert Schiphol als een pionier in de luchtvaart, een luchthaven die niet alleen groeit op basis van operationele efficiëntie, maar ook verantwoordelijkheid neemt voor het welzijn van medewerkers en de planeet. Data en technologie zijn geen losse initiatieven meer, maar vormen het fundament van elke beslissing die Schiphol dichter bij haar doel brengt: een duurzame luchthaven van de toekomst.
