Met 3.900 medewerkers in 31 landen viert Rijk Zwaan dit jaar zijn honderdste verjaardag, als een van de grootste mondiale spelers in zijn sector. Naamgever Rijk Zwaan opende in 1924 een winkel in groente- en andere gewaszaden, in Rotterdam. Later begon hij zelf nieuwe rassen te ontwikkelen, werk dat volgende generaties hebben doorgezet; nog steeds ontwikkelt het familiebedrijf zaden voor groenten en fruit, die wereldwijd worden verkocht. De jaaromzet ligt rond de 600 miljoen euro. Jaarlijks wordt 30 procent van die verdiensten gestoken in research & development, vertelde programmamanager Rick van Zijl, die zich onder meer bezighoudt met data management en data governance bij Rijk Zwaan.
Uitdagingen en keteninnovatie
Blijven ontwikkelen is meer dan ooit nodig, aldus Van Zijl aan het begin van zijn presentatie, want de uitdagingen in de sector zijn legio: denk aan de groei van de wereldbevolking, ondervoeding, klimaatverandering, druk op de biodiversiteit en snel wisselende consumentbehoeften. ‘In onze productie houden we rekening met al dit soort trends. En we innoveren voor alle partijen die na ons komen in de keten, waarvan wij het startpunt zijn: kwekers, verwerkers, retailers en consumenten. We kijken naar hoe goed gewassen te produceren zijn, maar ook naar hoe goed ze te verpakken zijn. Verderop in de keten gaat het om zaken als houdbaarheid en smaak.’
Meer data, objectievere data
De vraag naar innovatieve en resistente gewassen is anno 2024 groot. Complicerende factor: het duurt zeven tot veertien jaar om een nieuwe soort te veredelen, denk aan een grotere tomaat, een paprika van een andere kleur of een nieuw soort snoepgroente. In het ontwikkelproces worden tal van data verzameld: van plantkenmerken tot kweekomstandigheden en van groei-ontwikkelingsindicatoren tot DNA-gegevens. Van Zijl: ‘We willen de hoeveelheid data continu uitbreiden om betere beslissingen te kunnen nemen.’ Maar, zo voegde hij eraan toe, het gaat niet alleen om de kwantiteit: ‘Behalve meer data willen we vooral ook objectievere data. Je wilt bijvoorbeeld voorkomen dat de kwaliteit van een komkommer op maandagochtend in de regen anders wordt beoordeeld dan vrijdagmiddag in de zon.’
Digitale fenotypering
Daarmee kwam Van Zijl op fenotypering, het proces om uiterlijke kenmerken van een organisme in kaart te brengen. Rijk Zwaan heeft dat vergaand gedigitaliseerd: handmatige beoordelingen in het veld zijn vervangen door slimme observaties van gewassen en hun eigenschappen. Rijk Zwaan maakt bijvoorbeeld geavanceerde digitale foto's van groenten op een (mobiele) transportband om lengte, gewicht, kleur en andere kenmerken af te lezen. Daarnaast zet het bedrijf drones in om velden te scannen en groei en gezondheid in kaart te brengen. Behalve camera’s gebruikt het bedrijf algoritmes om gegevens over de fysieke en biochemische kenmerken vast te leggen en te analyseren. Van Zijl: ‘Het levert allemaal bruikbare data op die wij zo schaalbaar en gebruiksvriendelijk mogelijk willen inzetten.’ Een robuust dataplatform bleek randvoorwaardelijk om de ambities waar te maken. Daarom klopte Van Zijl aan bij HSO, waar Rijk Zwaan al mee samenwerkte.
Datagedreven besluitvorming
Voor HSO was fenotypering een nieuw fenomeen, erkende Jerrold Stolk van de Microsoft-dienstverlener op de Data Expo: ‘Om Rijk Zwaan goed te kunnen helpen, moesten we eerst een beeld krijgen van wat fenotypering is. En we moesten beoordelen welke voorwaarden bij digitale fenotypering op schaal komen kijken’, aldus de Tech Lead Data & AI. ‘We hebben alle datapunten wereldwijd in kaart gebracht, van Guatemala tot Zuid-Afrika, waar nodig hebben we cloud-to-cloud integraties gemaakt. Vervolgens zijn we er eenheid in gaan aanbrengen. Door nauwkeuriger en efficiënter te meten, kunnen we de selectie optimaliseren en superieure plantenrassen helpen veredelen.’ HSO ontwikkelde voor Rijk Zwaan een gestructureerd stappenproces om van ruwe informatie via foto’s en metadata tot besluitvorming te komen en een datagedreven antwoord te kunnen geven op een vraag als: wat is een goede augurk?
Azure-cloud
Van Zijl vertelde daarop hoe Rijk Zwaan aan de hand van HSO gebruik is gaan maken van Azure Cloud, waar de Microsoft-partner veel expertise in heeft. Het faciliteert de schaalbaarheid en het zelflerende vermogen waarmee het zaadveredelingsbedrijf zich op kan maken voor de komende honderd jaar. Van Zijl ten slotte: ‘Wij willen onze kwekers altijd zo goed mogelijke informatie geven. Machine learning helpt om de beste groente en het beste fruit te maken met elkaar.’
